Hrabstwo Meath - królewskie hrabstwo

Wyspa opisana na mapie świata jako Irlandia zawiera w sobie Republikę Irlandii (tę prawdziwą) oraz Irlandię Północną (mocno konfliktowy fragment Wielkiej Brytanii). Niezależnie od tego podziału Wyspa dzieli się na 4 prowincje i 26 hrabstw. Dziś będzie o jednym z hrabstw, które kiedyś było piątą prowincją Irlandii. Królewską prowincją.

Hrabstwo Meath.

W czasach średniowiecznych, między VIII a XII wiekiem te tereny nazywały się Mide, czyli „środek” z racji położenia geograficznego. Obejmowały obecne hrabstwo Meath i Westmeath i fragmenty kilku innych. Współcześni najeźdźcy, słowiańscy następcy Wikingów, mówią zamiast Meath i Westmeath: Mięso i Zachodnie Mięso. Bo to pasterskie tereny i wiadomo, po co rośnie ta trawa. I łatwiej wymówić mięso niż meath.

Nazwa „królewskie hrabstwo” wzięła się stąd, że tu na Wzgórzach Tara rezydowali Wysocy Królowie, władcy Irlandii. Od 4 w p.n.e. była to przez tysiąclecia administracyjna i religijna stolica Irlandii. Co trzy lata Królowie zbierali się, by ustanawiać nowe prawa i rozstrzygać spory. Teraz zostały tylko zielone wzgórza, owce i dzieci z latawcami, a najlepsze zdjęcia wychodzą z powietrza. Dlatego to zdjęcie nie jest moje. Hill of Tara jest wpisane na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO.  

 

Drugim takim miejscem jest Newgrange – kurhan starszy o 500 lat od piramid w Egipcie i starszy od Stonehenge w Anglii. Najprawdopodobniej najstarsza budowla na Ziemi. Zbudowana 5 tysięcy lat temu przez ludzi odzianych w skóry zwierząt i mieszkających w szałasach. Co roku w dniu przesilenia zimowego w Newgrange wschodzące słońce oświetla na 15 minut wnętrze grobowca. Żeby nie było, że im tak wyszło przypadkiem - w sąsiednich grobowcach Knowth i Dowth jest tak samo. Do środka może się zmieścić naraz tylko 15 osób i są to ludzie z całego świata, którzy zarejestrowali się wcześniej i zostali wylosowani na ten jeden dzień w roku. W pozostałe dni można zwiedzać też tylko z przewodnikiem.

  

Irlandzka wersja igrzysk olimpijskich od 3000 lat odbywała się co trzy lata w Teltown, między Kells a Navan. Irlandzcy olimpijczycy sprawdzali swoją siłę, spryt i waleczność w kilku konkurencjach: zapasy, boks, wyścigi rydwanów, walki w wodzie oraz (hmm...) przepływanie koniem przez rzekę Boyne. Obecnie tradycja irlandzkich igrzysk olimpijskich zastąpiona została przez Teltown Funeral Games (miejscowe gry pogrzebowe). Ja się tam chyba kiedyś przejadę.

Nad Boyne River w hrabstwie Meath rozegrała się największa bitwa w historii Irlandii. Zginęło raptem 2000 wojowników, nasi znowu przegrali. 

  

W hrabstwie Meath narodziła się nowa świecka tradycja – Halloween. W 200 roku naszej ery jeden z Wysokich Królów, Tuathal na pobliskim wzgórzu Ward tak postanowił. Obecnie stosowne maski można kupić w Navan za 2 euro.

  

W Meath powstał pierwszy irlandzki uniwersytet. Od VI wieku naszej ery co roku żądni wiedzy studenci z Wysp, Germanii i Frankonii pobierali tu nauki. Nauka była płatna, płaciło się owcami :)

W tych czasach nie było jeszcze wtedy żadnej okrągłej wieży w Irlandii.

Okrągłe wieże z kamieni zaczęto w Irlandii stawiać w IX wieku. Około 50 wież przetrwało do czasów UE, w tym trzy w hrabstwie Meath. Wysokie kamienne rzeźbione celtyckie krzyże pojawiły się też w tym czasie. W Kells, Co. Meath można dziś oglądać największe skupisko tych krzyży na świecie oraz jedną stojącą wieżę z drzwiami na wysokości 2 metrów.

  

Również w Kells, przechowano przez stulecia Book of Kells – ręcznie przepisany i ilustrowany przez celtyckich mnichów egzemplarz Ewangelii, uważany za najlepiej zachowane dzieło religijne z czasów średniowiecza. Obecnie można je w oryginale zobaczyć w Trinity College w Dublinie, a replika jest dostępna wciąż w Kells za grubym szkłem. 640 stron można sobie poprzewracać w elektronicznej maszynce strona po stroooonie i nie ma kolejki...

W Meath leży zamek w Trimie – Trim Castle, największa warownia w Irlandii. Zbudowana z drewna w 1173, spalona rok później, odbudowania już normalnie, z kamienia. Mel Gibson nakręcił tam Waleczne Serce. Na zamku w Trimie kręcono też inny film - "The Big Red One" o pewnym epizodzie z II Wojny Światowej. Na podstawie tego filmu powstała druga część kultowej gry Call of Duty.

  

W Meath leży też prywatny obecnie zamek w Slane – znany z corocznych koncertów rockowych. Ostatnio pojechałem tam na Rolling Stonesów, ale nie miałem biletu, więc nagrywałem dźwięki zza płotu. 

  

Hrabstwo Meath ma aż 15 km. dostępu do Morza Irlandzkiego, ale jedyna latarnia morska znajduje się ok. 40 km. od wybrzeża. Otwarta jest trzy razy w roku. Nie widać z niej morza. Ale widać Navan.

  

W Navan - obecnej stolicy hrabstwa – urodził się jeden z agentów 007 – Pierce Brosnan. Może go kiedyś spotkam jak pojadę do Tesco po rzodkiewki.

Meath jest jedynym hrabstwem w Irlandii, gdzie leżą aż dwie wsie, w których wszyscy mieszkańcy posługują się językiem irlandzkim. Strona internetowa jednej z tych wiosek jest też po irlandzku. W dzień na stronie słychać czasem irlandzkie pieśni. W nocy można tylko czytać...

To, co do tej pory obejrzałem starałem się tu opisać. Zainteresowanych bliżej tymi miejscami zapraszam do poczytania moich wcześniejszych wpisów.